Gmina Podgórzyn w roku 1991 była jednym z założycieli Euroregionu Nysa. Od tego czasu – z różnym natężeniem – podejmowała wiele inicjatyw współpracy transgranicznej, głównie ze stroną czeska, ale bywały też przedsięwzięcia ze stroną niemiecką.

Efekty tego zaangażowania można zobaczyć w drogach czy w sprzęcie strażackim. Dla współpracy w zakresie bezpieczeństwa szczególnie ważne były ćwiczenia strażackie na schronisku Odrodzenie, Przełęczy Karkonoskiej i Zbiorniku Sosnówka w latach 2000-2006. W wyniku aktywności Gminy Podgórzyn powstały warunki dla zorganizowania w Borowicach w roku 2003 Polsko-Czeskiej Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Transgranicznej, gdzie zapisano wnioski z ćwiczeń polsko-czeskich i stworzono warunki dla dużych projektów unijnych na rzecz bezpieczeństwa.

Te i wiele innych wydarzeń sprzed kilkunastu lat miało więc naprawdę wielkie znaczenie na transgraniczności. Właściwie wszystko co zrealizowano w zakresie bezpieczeństwa ma swoje źródła w tamtych inicjatywach. Dlatego w roku 2020 podjęto inicjatywę powtórzenia ówczesnych scenariuszy i sprawdzenia co udało się zmienić na lepsze i co wymaga dalszych starań w kontekście przyszłego programu pomocowego UE na współpracę polsko –czeską i polsko-niemiecką w okresie 2021-2027. Na bazie kooperacji Gminy Podgórzyn z czeskim Miastem Desna przy wsparciu polskiej i czeskiej stron Euroregionu Nysa udało się skutecznie przygotować i wniosek i uzyskać dofinansowanie na tegoroczne ćwiczenia i manewry.

W efekcie tych działań w dniach 9 i 10 października zrealizowany został projekt „Polsko-Czeskie ćwiczenia pożarnicze KARKONOSZE 2021”, którego wnioskodawcą była Gmina Podgórzyn, a partnerem ze strony czeskiej Miasto Desna.

Wsparcie finansowe pochodziło z programu z Interreg Va Czechy-Polska (mikroprojekt euroregionalny) oraz z budżetu Gminy Podgórzyn.

Projekt obejmował pierwszego dnia (9 października) 3 epizody:

• awaria zasilania na przepompowni ścieków w Sosnówce przy zbiorniku wody pitnej
• wypadek drogowy wynikający z ucieczki przed policją kierowcy samochodu osobowego, który zderzył się z autobusem przewożącym dzieci
• akcja ratownicza osób w samochodzie oraz w autobusie przy prawie 30 poszkodowanych dzieciach i dorosłych.

Uczestnicy ćwiczeń zgromadzili się w dwóch miejscach : przy Szkole Podstawowej w Podgórzynie służby ratownicze i zabezpieczające oraz na ul. Spacerowej autobus z dziećmi.
Pierwszy do akcji ruszył bus z agregatem prądotwórczym z OSP Podgórzyn w celu podłączenia awaryjnego zasilania na przepompowni ścieków w Sosnówce (potem okazało się, że na miejscu wystąpiły problemy techniczne, które staną się wnioskami na przyszłość).

Po kilku minutach cywilny samochód Policji na pełnej szybkości uciekając przed swoimi kolegami policyjnymi ścigającymi go na motocyklach „uderzył” w autobus pełen dzieci. Wezwano straż pożarną. Tymczasem problem na przepompowni ścieków spowodował konieczność wezwania pomocy jednostek strażackich ze strony polskiej i czeskiej gdyż generował wielkie zagrożenie dla zaopatrzenia w wodę Jeleniej Góry. Ponieważ udało się jednak uruchomić zasilanie wszystkie siły ratownicze skierowano do pomocy w wypadku samochodu i autobusu. Akcja ratownicza z początku ograniczona niewielką liczbą strażaków i policjantów otrzymała potężne wsparcie międzynarodowe i ostatecznie zakończyła się sukcesem.
Należy podkreślić znaczenie tych ćwiczeń dla elementów zarządzania kryzysowego. Bardzo ważny był aspekt ratownictwa w masowych zdarzeniach, które nie są codziennością, ale gdy nastąpią stawiają wielkie wyzwania dla ratowników. Współdziałanie wielu podmiotów było kolejnym zadaniem ćwiczebnym. Nad wszystkim czuwała Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Jeleniej Górze.

Ze strony czeskiej uczestniczyli: Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Libercu , PSP Liberec, PSP Tanwald, OSP Desna, OSP Tanwald, OSP Harrachov.

Ze strony polskiej brali udział: Państwowa Straż Pożarna (Komenda Miejska w Jeleniej Górze), Ochotnicze Straże Pożarne z Podgórzyna, Sosnówki, Miłkowa i Ścięgien oraz Komenda Miejska Policji w Jeleniej Górze, Pogotowie Ratunkowe w Jeleniej Górze, Straż Graniczna, Straż Karkonoskiego Parku Narodowego, Straż Leśna Nadleśnictwa Śnieżka, Spółka WODNIK, KSWiK, Powiat Karkonoski, Auto Części TS Marczyce, firma L&D Justyna Kozina.
Przedmiotem, a właściwie podmiotem akcji ratowniczej były dzieci głównie z Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej w Podgórzynie – upozorowane i zaopiekowane przez druhny i druhów z OSP Podgórzyn, a także ich rodzice odgrywający m.in. rolę ciężko rannych „przestępców”. Wszyscy aktorsko wypadli znakomicie, co docenili liczni mieszkańcy i przyjezdni obserwujący zdarzenie. Wśród obserwatorów były też dzieci z Desny i Tanvaldu i liczni goście oficjalni.

Na podsumowaniu ćwiczeń, które odbyło się w Borowicach poza elementami dotyczącymi ćwiczebnej akcji ratowniczej wyróżniono OSP Podgórzyn za samodzielną realizację – jako jedne z nielicznych OSP w Polsce – projektów ćwiczeń strażackich w latach 2000 – 2006. Miały one bardzo duże znaczenie dla wielu zakupów sprzętowych ze środków UE. Dlatego symbolicznie podpisano porozumienie o włączeniu OSP Podgórzyn do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego (faktyczne wejście do KSRG nastąpi z dniem 1 stycznia). Bardzo miłym gestem było przekazanie dla tej OSP przez Komendę Miejską PSP w Jeleniej Górze samochodu Mercedes Sprinter do celów uzupełniania na miejscu rzeczywistych akcji ratowniczych aparatów powietrznych, co pozwalać będzie na ich wykorzystanie bez konieczności napełniania w bazach.

Strażacki poczęstunek zakończył pierwszy dzień… ale tylko dla dorosłych bo młodzi strażacy z Polski i Czech rozpoczęli przygotowania do manewrów następnego dnia. Omówiono zadania i metody działania na stacjach inscenizujących rzeczywiste sytuacje. Potem z ogromnym zaangażowaniem ćwiczono na urządzeniach do I pomocy. Na zakończenie dnia odbyła się fantastyczna dyskoteka jakiej w wydaniu dzieciaków z obu krajów nikt się nie spodziewał.

Niedziela 10 października to kolejne wyzwania dla młodych strażaków z Desny i Tanvaldu oraz z Podgórzyna. 5 stacji manewrowych dotyczyło : I pomocy, wypadku w górach, pożaru, dzielenia poszkodowanych w zależności od ich urazów i przygotowania się do wycieczki. Manewry nie były konkursem ale edukacyjną wymianą wiedzy i umiejętności pod okiem specjalistów. Ćwiczenia w tym dniu wsparli : polski GOPR i czeska Horska Służba, Pogotowie Ratunkowe w Jeleniej Górze, Karkonoski Park Narodowy, Nadleśnictwo Śnieżka, strażacy z Desny i Harrachova oraz Podgórzyna. W manewrach wzięły udział dzieci i młodzież z Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych z Desny, Tanvaldu i Podgórzyna.

Na zakończenie, ku przerażeniu opiekunów doszło do polsko-czeskiego oblewania się wodą z węży strażackich, na szczęście nikomu nic się nie stało, było za to wiele uśmiechów i radości. Potem dyplomy i upominki dla wszystkich dzieci od władz Gminy Podgórzyn.

W opinii osób od wielu lat zaangażowanych we współpracę transgraniczną takie wykorzystanie środków unijnych i własnych, pracy i zaangażowania wielu osób i instytucji, roku przygotowań przynosi najwięcej efektów. Z jednej strony dla służb, inspekcji i straży, z drugiej dla faktycznej integracji przygranicznej. Dla wszystkich podziękowania i gratulacje. A dzieci…najbardziej były zainteresowane : kiedy znowu się spotkamy?

2021.10.09

2021.10.10