W sobotę, 28 września 2019r. odbyła się uroczystość odsłonięcia obelisku upamiętniającego odnalezienie w Przesiece w 1945 roku obrazów Jana Matejki: „Rejtan – upadek Polski", „Batory pod Pskowem” oraz „Unia Lubelska”.

Inicjatorami tego niecodziennego wydarzenia była trójka Miłośników Przesieki: Mariusz Czerski oraz Państwo Maciej i Anna Popkiewicz, którzy utworzyli Komitet Społeczny wpierany przez mieszkańców, instytucje kultury oraz Urząd Gminy. Zadanie zostało zrealizowane dzięki wsparciu Urzędu Gminy Podgórzyn jako zadanie publiczne w ramach Inicjatywy Lokalnej. Projekt zrealizowany został w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości „Niepodległa” oraz w ramach obchodów 450. Rocznicy Unii Lubelskiej. Oprócz obelisku powstała również tablica edukacyjna z informacjami o wielkim malarzu i jego obrazach odnalezionych w 1945 roku w Przesiece.

Gościem honorowym uroczystości była Maria Serafińska-Domańska – kustosz Muzeum Pamiątek po Janie Matejce  „Koryznówka” w Wiśniczu - Oddziału Muzeum Okręgowego w Tarnowie, rodzina żony Jana Matejki. Ponadto, przybyli również tacy goście jak: Marta Kłak-Ambrożkiewicz – kustosz Domu Jana Matejki,  Muzeum Narodowe w Krakowie, Dorota Ignatowicz-Woźniakowska – główny konserwator,  Muzeum Narodowe w Warszawie, Maria Magdalena Kurpik – Kurator Muzeum Plakatu w Wilanowie, Robert J. Kudelski - historyk, autor książek poświęconych stratom wojennym w zakresie dóbr materialnych i zbiorów sztuki, Krzysztof Wiśniewski – Starosta Jeleniogórski, ks. Jacek Tokarz – proboszcz parafii w Podgórzynie, Radni Gminy Podgórzyn, mieszkańcy gminy oraz przyjezdni turyści.

Po pierwszej części uroczystości, którą było oficjalne odsłonięcie obelisku, większość zebranych przeszła do pensjonatu Olympia, gdzie obyła się część artystyczna oraz prelekcje i pokazy filmów. W części artystycznej wystąpili uczniowie Szkoły Podstawowej im. Orła Białego w Podgórzynie (Hanna Machalska, Kornelia Filuś i Borys Bałwas) wykonując pod kierunkiem Jolanty Popielarz kilka utworów muzycznych. Następnie obyły się prelekcje na temat Jana Matejki, jego życia i twórczości oraz historii znalezionych w Przesiece obrazów. Pomiędzy prelekcjami, bart i kompozytor Wojciech Rohatyn Popkiewicz, zaśpiewał utwór swojego autorstwa pt. "Unia Lubelska", którego inspiracją było odnalezienie obrazów Matejki w Przesiece. Na zakończenie wyświetlone zostały dwa filmy, które powstały w ramach cyklu edukacyjnego „Jan Matejko - Historia w ożywionych obrazach", będących próbą przedstawienia kluczowych momentów historii Polski w formie filmowo „ożywionych" obrazów Jana Matejki.

Dziękujemy wszystkim osobom zaangażowanym w to przedsięwzięcie za wszechstronne wparcie inicjatywy, przybyłym gościom za udział w uroczystości, oraz Pensjonatowi Olympia za udostępnienie sali.