Pierwsza pomoc przedmedyczna polega na udzieleniu osobie będącej w stanie bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia wsparcia na miarę własnych możliwości, umiejętności i wiedzy oraz niezwłocznym zawiadomieniu o tym zdarzeniu służb ratunkowych. Europejskim numerem alarmowym jest 112. Numer ten jest jednolitym numerem alarmowym obowiązującym we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Służy on do powiadamiania w sytuacjach zagrożenia zdrowia, życia lub mienia. Można z niego korzystać zarówno z telefonów komórkowych jak i stacjonarnych, a usługa ta jest bezpłatna.

Ze względu na specyfikę niektórych zgłoszeń oraz przyzwyczajenie i komfort obywateli zachowane zostały również numery 997, 998 oraz 999. Każdy ma obowiązek udzielić pierwszej pomocy, od naszej reakcji na wypadek zależy życie drugiego człowieka. Pierwsza pomoc przedmedyczna jest prawnie ustosunkowanym obowiązkiem stanowiącym zarazem jedną z zasad moralnych. Określona jest artykułem 162 Kodeksu Karnego § 1 i § 2, w którym mowa, że każda osoba, która zaniecha tego typu czynności, naraża się na karę pozbawienia wolności do 3 lat.

Pierwsza pomoc przedmedyczna rozpoczyna się od zapewnienia sobie i osobie poszkodowanej bezpieczeństwa.

Zadbaj o własne bezpieczeństwo, bezpieczeństwo poszkodowanego oraz świadków zdarzenia. Jeśli miejsce zdarzenia stanowi zagrożenie dla Ciebie lub nie możesz się odpowiednio zabezpieczyć, nie podchodź do poszkodowanego, lecz wezwij pomoc, dzwoniąc na numery alarmowe.
Głośno wołaj o pomoc, aby zapewnić sobie wsparcie innych świadków zdarzenia.

W zakres czynności pierwszej pomocy przedmedycznej wchodzą:

• ocena zaistniałej sytuacji, czyli co i kiedy się wydarzyło;
• zabezpieczenie miejsca zdarzenia, np. ustawienie znaków ostrzegawczych, usunięcie przeszkód w dostępie do ofiary;
• ocena stanu poszkodowanego, w tym podstawowych funkcji życiowych: przytomność, oddech, odniesione urazy;
• wezwanie specjalistycznej pomocy, np. poprzez kontakt z numerem 112 – jednolitym europejskim numerem alarmowym;
• udzielenie pierwszej pomocy przedmedycznej poszkodowanemu w czasie oczekiwania służb ratunkowych.

Podstawowe czynności ratujące życie:

• Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha – należy ułóż go w pozycji bocznej ustalonej. Osłonić poszkodowanego przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, np. słońcem lub deszczem oraz regularnie sprawdzać oddech poszkodowanego aż do przyjazdu karetki.
• Resuscytacja krążeniowo-oddechowa, tzw. reanimacja, która ma na celu przywrócenie transportu tlenu do tkanek. Wykonywana jest wyłącznie po stwierdzeniu braku tętna i oddechu. Resuscytacja polega na naprzemiennym wykonywaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 oddechów ratowniczych. Należy ją kontynuować do czasu przybycia służb ratowniczych. W przypadku odzyskania oddechu przez poszkodowanego należy ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej i sprawdzać oddech.
  Należy użyj defibrylatora, jeśli znajdziemy go w pobliżu. Może być np. w budynku użyteczności publicznej, jak dworzec, lotnisko, urząd, biurowiec;
  U dzieci poniżej roku należy uciskać mostek na głębokość 1/3 wysokości klatki piersiowej, używając do tego tylko 2 palców: wskazującego i środkowego, ułożonych na środku klatki piersiowej. Przy oddechach nie zatykać nosa dziecka.
• Tamowanie krwotoków, które polega na uniesieniu krwawiącej kończyny i założenie opatrunku uciskowego. Przy krwotoku z nosa należy posadzić poszkodowanego tak, aby głowę miał lekko pochyloną do przodu. Dzięki temu nie zachłyśnie się on krwią. Jeśli masz dostęp do lodu lub zimnej wody, zrób poszkodowanemu okład na kark i czoło.
• Przy podejrzeniu zwichnięcie lub złamanie, należy unieruchomić kończynę w takiej pozycji, jaka dla poszkodowanego jest najmniej bolesna i obwinąć ją bandażem elastycznym.
• Chłodzenie oparzonego miejsca, należy pamiętać, aby woda nie była zbyt zimna, ponieważ może to znacznie wychłodzić osobę poszkodowaną.
• Podczas ataku padaczki należy asekurować głowę, usunąć przedmioty z jamy ustnej i ułożyć osobę w pozycji bocznej ustalonej; nie należy krępować drgawek.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego współpracuje z jednostkami OSP we wdrażaniu systemu ratownictwa przedlekarskiego w gminach wiejskich. Kasa m.in. przekazuje zestawy ratownicze ochotniczym jednostkom straży funkcjonującym na terenach wiejskich, których strażacy mają przeszkolenie z zakresu ratownictwa przedmedycznego. Celem tej współpracy jest eliminowanie zagrożeń z grupy wypadków przy pracy w gospodarstwach rolnych.

Druhowie OSP przekazują swoją wiedzę i doświadczenie z zakresu zasad udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej rolnikom, sołtysom, młodzieży wiejskiej oraz dzieciom podczas działań prewencyjnych realizowanych wspólnie z jednostkami terenowymi KRUS. Uczestniczą w szkoleniach i prelekcjach z zakresu wiedzy o bhp w gospodarstwie rolnym i w pokazach: udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej, gaszenia pożarów, stosowania ochron osobistych i odzieży roboczej.

Opracowała:
Jadwiga Jadwińska
Specjalista PT KRUS
w Jeleniej Górze

Źródło: www.krus.gov.pl, www.pip.gov.pl, czasopismo rolniczy rynek