Zasady bezpiecznej obsługi zwierząt przez rolnika są często lekceważone, a możliwości wystąpienia wypadku wynikającego z pracy ze zwierzętami są minimalizowane. W ciągu roku w Polsce dochodzi do wielu wypadków z obsługą zwierząt. W gospodarstwie rolnym prowadzącym produkcję zwierzęcą, duże niebezpieczeństwo stanowią zwierzęta hodowane.

Obsługą zwierząt powinny zajmować się osoby dorosłe, zdrowe, odpowiednio przeszkolone, o łagodnym usposobieniu, lubiące pracę ze zwierzętami. Ważne jest, aby nie uczestniczyły one w wykonywaniu bolesnych zabiegów weterynaryjnych. Wszystkie bolesne, denerwujące zwierzę zabiegi, należy wykonywać przy zachowaniu wszelkich środków bezpieczeństwa np. poskromów ograniczających gwałtowne ruchy zwierzęcia. Zwierząt nie wolno straszyć, drażnić oraz wykonywać w ich pobliżu gwałtownych ruchów. Może to doprowadzić do nieprzewidzianych reakcji zwierząt oraz agresji skierowanej przeciwko człowiekowi. Zabiegi pielęgnacyjne racic lub kopyt, powinno przeprowadzać się po unieruchomieniu kończyny zwierzęcia. Niedopuszczalne jest podchodzenie do zwierząt w sposób niezauważalny oraz wykonywanie nagłych ruchów, a także wydawanie dźwięków mogących niepokoić zwierzęta. Zabronione jest palenie tytoniu oraz obsługa zwierząt w stanie nietrzeźwym lub złego samopoczucia.

Przy obsłudze buhajów powinno się zachować następujące środki ostrożności:

• buhaje powyżej 1 roku życia powinny być prowadzone za pomocą tyczki, o długości co najmniej 140 cm, przymocowanej do pierścienia nosowego (tyczkę należy zapinać w czasie przebywania buhaja w boksie!!!!),
  buhaje poniżej 1 roku życia powinny być prowadzone na uwięzie,
  w obecności drugiej osoby,
• dla zwiększenia bezpieczeństwa należy na głowę buhaja nałożyć na stałe mocny, skórzany kantar.

Niedopuszczalny jest wypas buhajów nieuwiązanych oraz w pobliżu krów. Prowadząc krowy na pastwisko należy używać łańcuchów, linek, które w razie szarpnięcia przez zwierzę nie spowodują urazów rąk. Pracownicy wykonujący prace przy obsłudze bydła lub koni powinni używać obuwia ochronnego, zabezpieczającego stopy przed urazami. Do konia należy zawsze podchodzić od strony łba dodatkowo głośno mówiąc.

W pomieszczeniach inwentarskich:

• powierzchnia podłogi korytarza powinna być nienasiąkliwa i ograniczająca poślizg,
• szerokość korytarza powinna umożliwiać stosowanie urządzeń technicznych do dowozu i dozowania pasz, zapewniać łatwy i bezpieczny dostęp do zwierząt oraz bezpieczne wykonywanie czynności związanych z ich obsługą,
• narzędzia ostre, nieużywane w danej chwili powinny być ułożone i znajdować się w miejscu przeznaczonym do ich składowania,
• kanały odprowadzające ścieki i gnojowicę powinny być odpowiednio zabezpieczone,
• drzwi powinny być otwierane na zewnątrz,
• niedopuszczalne jest umieszczanie progów w drzwiach pomieszczeń inwentarskich
• na zapleczu pomieszczeń inwentarskich powinna znajdować się apteczka pierwszej pomocy dla pracowników, a także apteczka pierwszej pomocy dla zwierząt
• posiłki powinny być spożywane w wydzielonym pomieszczeniu, po uprzednim umyciu rąk i twarzy.

Aby uchronić się przed chorobami odzwierzęcymi, należy:

• używać odzieży przeznaczonej wyłącznie do tego celu - w przypadku podejrzenia choroby zwierzęcia przenoszonej na ludzi, dodatkowo należy zastosować środki chroniące górne drogi oddechowe, rękawice gumowe, buty gumowe,
• wszelkie skaleczenia, otarcia należy bezwzględnie odkazić, a w razie konieczności założyć opatrunek,
• niedopuszczalne jest korzystanie w gospodarstwie domowym z naczyń służących do pojenia, karmienia zwierząt,
• osoby pracujące przy obsłudze zwierząt, powinny posiadać szczepienie ochronne przeciw tężcowi,
• zwierzęta chore na choroby przenoszące się na ludzi, należy odizolować od reszty stada, produkty spożywać wyłącznie po poddaniu obróbce termicznej(!)

Opracowała:
Jadwiga Jadwińska
Starszy Inspektor
PT KRUS w Jeleniej Górze

Źródło:
blog fmcargo, www.krus.gov.pl, PIP-broszury prewencyjne