Współczesne gospodarstwo rolne nie może obejść się bez stosowania środków chemicznych. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom rolnicy mogą zwiększać plony, chronić uprawy przed szkodnikami i chorobami, a także efektywnie zarządzać glebą i nawożeniem. Chemia w rolnictwie to jednak nie tylko korzyści – wiąże się również z odpowiedzialnością i koniecznością racjonalnego jej stosowania.

Nawozy mineralne – wsparcie dla gleby

Najczęściej stosowaną grupą substancji chemicznych w rolnictwie są nawozy mineralne. Zawierają one łatwo przyswajalne przez rośliny składniki pokarmowe, takie jak azot (N), fosfor (P) czy potas (K). Ich właściwe użycie pozwala uzupełnić niedobory składników odżywczych w glebie i zwiększyć wydajność upraw. Przykładowo, nawozy azotowe wpływają na intensywny wzrost roślin, a potasowe poprawiają odporność na suszę i choroby.

Środki ochrony roślin – tarcza przed zagrożeniami

W rolnictwie stosowane są również pestycydy, czyli środki chroniące rośliny przed szkodnikami, chwastami i chorobami. Dzielą się one na:

• - herbicydy – zwalczające chwasty,
• - insektycydy – przeciwko owadom,
• - fungicydy – do walki z grzybami i pleśniami.

Ich stosowanie pomaga ograniczyć straty w plonach i poprawia jakość produktów rolnych. Należy jednak pamiętać, że pestycydy muszą być używane zgodnie z zaleceniami, by nie szkodziły środowisku, ludziom ani zwierzętom.

Środki konserwujące pasze i magazynowane produkty

W gospodarstwach stosuje się również chemiczne środki do konserwacji pasz (np. kiszonek), zapobiegające rozwojowi pleśni i bakterii. Dodatkowo, w magazynach do przechowywania zbóż wykorzystuje się fumiganty, które zabezpieczają plony przed szkodnikami.

Chemia w ochronie środowiska rolniczego

Ważnym aspektem jest zrównoważone stosowanie chemii, aby zapobiec degradacji gleby, zanieczyszczeniu wód gruntowych i powstawaniu odporności u szkodników. Coraz częściej stosuje się nowoczesne rozwiązania, takie jak:

• - precyzyjne nawożenie z wykorzystaniem sensorów i GPS,
• - biopestycydy – naturalne preparaty chemiczne pozyskane z roślin lub mikroorganizmów,
• - integrowana ochrona roślin, łącząca metody chemiczne, biologiczne i agrotechniczne

Bezpieczeństwo i regulacje

Stosowanie chemii w rolnictwie podlega ścisłym przepisom. Rolnicy muszą posiadać odpowiednie przeszkolenie i specjalistyczne uprawnienia. Środki chemiczne muszą być przechowywane w szczelnie zamkniętych i oryginalnych opakowaniach, a miejsce ich składowania powinno być zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych, dobrze wentylowane, suche i chłodne.

Chroń siebie

Podczas pracy z substancjami chemicznymi należy zawsze używać środków ochrony indywidualnej w postaci rękawic, maseczki, okularów ochronnych i indywidualnej odzieży roboczej. Do prac nie należy przystępować na czczo. Zabrania się również jedzenia, picia i palenia papierosów podczas oprysków ze względu na zagrożenie wniknięcia do organizmu bardzo szkodliwych dla zdrowia, a nawet życia związków chemicznych.

Środki ochrony roślin w gospodarstwie rolnym to potężne narzędzie, które – używane mądrze – pozwala na zwiększenie efektywności produkcji rolnej i poprawę jakości żywności. Kluczowe jest jednak odpowiedzialne podejście, które łączy osiągnięcia nauki z troską o środowisko i zdrowie przyszłych pokoleń.

Żródło:

Czasopismo Rynek Rolniczy-Wykorzystanie chemii w gospodarstwie rolnym

Strona internetowa PSOR

Jadwiga Jadwińska

Starszy specjalista

Placówka Terenowa KRUS

w Jeleniej Górze